Procedura wejścia w spór zbiorowy – szczegółowo opisana w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych – jest wieloetapowa. Trzeba ją przeprowadzić zgodnie z prawem, bo tylko wówczas ewentualny strajk będzie legalny.
Dlaczego spór zbiorowy a nie od razu strajk?
Strajk jest ostatnim elementem sporu zbiorowego. Legalny strajk może być zorganizowany tylko w ramach sporu zbiorowego. Dlatego najpierw należy wejść w spór zbiorowy z pracodawcą. Dla pracowników oświaty pracodawcą jest dyrektor szkoły / placówki oświatowej.
Czego dotyczy spór zbiorowy?
Spór zbiorowy może dotyczyć: warunków pracy, płac, świadczeń socjalnych, praw i wolności związkowych pracowników. Żądania ZNP mieszczą się w ustawowych wymogach.
Etapy sporu zbiorowego
1. Zgłoszenie żądań
Spór zbiorowy rozpoczyna się w dniu przekazania pracodawcy żądań przez organizację związkową (pisemnie).
2. Rokowania
Niespełnienie przez pracodawcę żądań (w terminie nie krótszym niż 3 dni) skutkuje podjęciem rokowań. Ich celem jest dojście przez strony do porozumienia.
3. Mediacje
W przypadku braku porozumienia na etapie rokowań spór przechodzi na etap mediacji, polegających na negocjacjach z udziałem niezależnego mediatora.
4. Strajk ostrzegawczy
W trakcie mediacji (nie wcześniej niż 14 dni od wszczęcia sporu zbiorowego) może być zorganizowany strajk ostrzegawczy. Nie jest on obowiązkowy.
5. Arbitraż
Po zakończeniu etapu mediacji można ewentualnie poddać spór zbiorowy pod rozstrzygnięcie kolegium arbitrażu społecznego (przy sądzie okręgowym lub Sądzie Najwyższym).
6. Referendum strajkowe
7. Strajk
Dopiero nieosiągnięcie porozumienia, rozwiązującego spór zbiorowy w trakcie mediacji, otwiera drogę do zorganizowania strajku.