Związek Nauczycielstwa Polskiego Oddział w Świdnicy

Pismo ZNP do przewodniczącego oświatowej “Solidarności” z apelem o wspólne działanie i przekonanie większości parlamentarnej o słuszności poprawki ZNP zwiększającej kwotę bazową dla nauczycieli.

Warszawa, 3 stycznia 2023 r.

Pan Ryszard Proksa

Przewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”

Szanowny Panie Przewodniczący,

2 grudnia 2022 r. w Monitorze Polskim ukazało się zarządzenie Prezesa Rady Ministrów, na mocy którego powołano roboczy Zespół do spraw wypracowania porozumienia między rządem a Komisją Krajową „Solidarności”. W ramach tego Zespołu ma działać zespół ds. edukacji, który między innymi zajmie się systemem wynagradzania nauczycieli, a także możliwością dodatkowej waloryzacji wynagrodzenia nauczycieli w roku 2023.

Nie oceniamy celowości powołania zespołu ds. edukacji, niemniej jednak zagadnienia, które będą przedmiotem jego prac, w tym wzrost wynagrodzenia nauczycieli w roku 2023, podnoszone są na forum Rady Dialogu Społecznego oraz w ramach prac Zespołu do spraw statusu zawodowego pracowników oświaty powołanego przez Ministra Edukacji Narodowej w roku 2016. Również Związek Nauczycielstwa Polskiego podejmuje szereg inicjatyw w tym zakresie.

Dlatego liczymy na poparcie przez Krajową Sekcję Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” naszej poprawki do budżetu w zakresie zwiększenia kwoty bazowej dla nauczycieli, którą złożymy 5 stycznia 2023 r. podczas posiedzenia senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Poprawka ta, zakładająca wzrost kwoty bazowej o 22,5%, została wcześniej odrzucona przez większość parlamentarna, stąd ponownie wnosimy ją w Senacie. Mamy nadzieję, że zostanie przez Senat przyjęta. Zgodnie z procesem legislacyjnym poprawka powróci ponownie do Sejmu i jej los będzie zależał od decyzji większości parlamentarnej.

Apelujemy do Pana Przewodniczącego o wspólne działanie i przekonanie większości parlamentarnej o słuszności poprawki zwiększającej kwotę bazową dla nauczycieli, tym bardziej że przyjęty w budżecie wzrost wynagrodzenia nauczycieli tylko o 7,8% w żaden sposób nie zrekompensuje galopującej inflacji, co w konsekwencji powoduje zmniejszenie realnej płacy nauczycieli.

Z poważaniem,

Sławomir Broniarz /-/

Prezes ZNP

Szanowne Koleżeństwo od końca listopada trwała z przyczyn od nas niezależnych awaria serwera i blokada naszej strony. Informatycy z Zarządu Głównego byli zmuszeni przenieść ją na nowy serwer i dzięki ich pomocy już dzisiaj możemy cieszyć się nią ponownie.

Kolejna rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości jest dla nas radosnym świętem. Uczcijmy pamięć wszystkich bojowników o Niepodległą, którzy walczyli o odrodzenie silnego, demokratycznego i sprawiedliwego państwa polskiego po 123 latach niewoli!

Jesteśmy dumni z faktu, że w pierwszym szeregu bojowników Niepodległości, u boku Marszałka Józefa Piłsudskiego, stali polscy nauczyciele – członkowie Związku!
Powyższe zdjęcie przedstawia uczestników nauczycielskiego kursu społeczno-naukowego Ogniska Krajowego Związku Nauczycielstwa Ludowego we Lwowie z 1913 r. Jednym z wykładowców był Józef Piłsudski (siedzi trzeci od lewej), a Julian Smulikowski (siedzi pierwszy od prawej) był jego bliskim współpracownikiem (Archiwum Zarządu Głównego ZNP w Warszawie).

Wiele chwalebnych kart zapisał Związek przed pierwszą wojną światową i w II Rzeczypospolitej. Jego członkowie i członkinie brali udział w ruchu niepodległościowym, stąd ich bliskie kontakty z Marszałkiem Józefem Piłsudskim. Związek może być też dumny z postawy swoich członków, zwłaszcza podczas wojny polsko-bolszewickiej (więcej w artykule Głosu „Ojczyzna w potrzebie”, GN nr 27-28 z 1-8 lipca 2020 r.).

Udział nauczycieli w tej wojnie docenił sam Marszałek i w 1921 r. przyjął honorowe członkostwo Związku, a do uczestników zjazdu w 1923 r. wypowiedział pamiętne słowa: „Obok pracy wojskowej, która byt nasz utrwaliła, utrwaliła swą krwią, jesteście tymi, którzy w prawdziwym odrodzeniu Polski i odrodzeniu człowieka polskiego macie największe prawo do zasługi”.

Kalendarium. Józef Piłsudski i Związek Nauczycielstwa Polskiego
1901 r. – Józef Piłsudski jako carski więzień ucieka ze szpitala w Petersburgu; jedną z osób, które pomogły w ucieczce, był Ksawery Prauss, późniejszy członek ZNP, pierwszy minister oświaty w II RP (1918-1919) oraz redaktor Głosu Nauczycielskiego.

1901 r. – początek znajomości Józefa Piłsudskiego z Julianem Smulikowskim (późniejszym wiceprezesem ZNP) i współpracy w ramach działalności niepodległościowej.

1906-1914 – Julian Smulikowski pod pseudonimami „towarzysz Julian” lub „Kotwicz” pełni różne funkcje w ramach lwowskiej sekcji PPS-Frakcji Rewolucyjnej jako bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego.

1908 r. – słynny napad bojowców dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego na pociąg w Bezdanach w ramach akcji ekspropriacyjnej; wsparcia uczestnikom udziela Julian Smulikowski oraz członkowie organizacji nauczycielskiej.

1908 r. – Julian Smulikowski współzałożycielem sekcji lwowskiej Związku Walki Czynnej, organizacji, której twórcą i przywódcą był Józef Piłsudski. Jej głównym celem było przygotowanie kadry oficerskiej do przyszłej wojny z Rosją.

1910-1914 – działalność Smulikowskiego w ramach Związku Strzeleckiego wraz z Mieczysławem Opałkiem i innymi przedstawicielami organizacji nauczycielskiej, na polecenie Piłsudskiego. Późniejszy wiceprezes ZNP zajmuje się organizacją Polskiego Skarbu Wojskowego, do którego swój akces Związek zgłasza już w 1913 r.

1906-1914 – lwowskie mieszkanie Smulikowskich azylem dla członków organizacji nauczycielskich i niepodległościowych związanych z Piłsudskim.

1913 r. (kwiecień) – Józef Piłsudski wygłasza wykład dla nauczycieli we Lwowie, mówi o polskich powstaniach narodowych, ze szczególnym uwzględnieniem 1863 r.

1913 r. (lipiec) – Józef Piłsudski został zaangażowany przez Związek jako wykładowca na Wakacyjnym Kursie Uniwersyteckim w Zakopanem.

1914 r. – 15 lipca i 30 sierpnia uchwały Zarządu Związku Polskiego Nauczycielstwa Ludowego o wsparciu Legionów Piłsudskiego oraz akcji werbunkowej i pomocy materialnej.

1914 r. (sierpień) – członkowie Związku w Kompanii Kadrowej i innych formacjach legionowych; akces zgłaszają m.in. rodzina Opałków, Bolesław Popowicz oraz Julian Smulikowski, który zostaje jednak skierowany do służby werbunkowej z racji słabego zdrowia.

1914 r. – członkowie Związku we władzach Naczelnego Komitetu Narodowego – zaplecza Legionów Piłsudskiego (m.in. Stanisław Nowak, Roman Sowa, Julian Smulikowski) oraz w regionalnych strukturach tej organizacji.

1914-1918 – wsparcie działań niepodległościowych Legionów Polskich, NKN, Skarbu Wojskowego, Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) przez Związek i nauczycielstwo – bezpośredni udział w walkach, działania w strukturach organizacyjnych, wsparcie materialne i lokalowe.

1918 r. – odezwa Związku o poparcie Józefa Piłsudskiego i rządu niepodległej Polski i udział we władzach (rząd i Sejm) członków organizacji, m.in. Ksawerego Praussa, pierwszego ministra oświaty II RP.

1918-1919 – Julian Smulikowski jako członek POW bierze czynny udział w obronie Lwowa.

1919 r. (lipiec) – ustawa o przymusowym nauczaniu Piłsudskiego i Wojsku Polskim autorstwa Juliana Smulikowskiego, wsparta przez Józefa Piłsudskiego.

1919 r. (grudzień) – podpisanie przez Józefa Piłsudskiego dekretu o stabilizacji wynagrodzenia dla nauczycieli; obok podpisu ówczesnego Naczelnika Państwa – podpisy premiera Jędrzeja Moraczewskiego (współpracownika Piłsudskiego i sympatyka Związku) oraz ministra oświaty Ksawerego Praussa.

1920 r. – Julian Smulikowski i Stanisław Nowak przekazują majątek Związku na potrzeby obrony kraju przed najazdem bolszewickim.

1920 r. (lipiec) – odezwa prezesa Stanisława Nowaka i Zarządu Głównego Związku do nauczycieli i związkowców, wzywająca do obrony niepodległości zarówno na froncie, jak i w ramach pracy na tyłach oraz apel o pomoc materialną.

1921 r. (maj) – Przyznanie Józefowi Piłsudskiemu na III Zjeździe Delegatów Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych honorowego członkostwa w Związku.

1923 r. (wrzesień) – Józef Piłsudski honorowym gościem na IV Zjeździe Delegatów ZPNSP. Wówczas padają słynne słowa:

„Obok pracy wojskowej, która byt nasz utrwaliła, utrwaliła swą krwią, jesteście tymi, którzy w prawdziwym odrodzeniu Polski i odrodzeniu człowieka polskiego macie największe prawo do zasługi. Życie wasze płynęło w tej samej ciężkiej pracy, w jakiej płynęło życie żołnierskie”.

1926 r. – wsparcie Związku dla przewrotu majowego Józefa Piłsudskiego – uchwała Zarządu Głównego ZPNSP.

1926 r. – uchwalenie przez Sejm pierwszej pragmatyki nauczycielskiej (poprzedniczki Karty Nauczyciela) przy wsparciu Józefa Piłsudskiego.

1927 r. (luty) – podjęto decyzję o powołaniu Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego (dziś Akademia Wychowania Fizycznego na Bielanach im Marszałka Józefa Piłsudskiego). Wśród osób biorących udział w tym posiedzeniu są: Józef Piłsudski oraz Julian Smulikowski, główny inicjator.

1930 r. – udział Marszałka w uroczystościach dziesięciolecia istnienia Siedmioklasowej Publicznej Szkoły Powszechnej (b. Kolejowej) im. Józefa Piłsudskiego, która była prowadzona przez ZNP. Na pierwszej stronie pamiątkowego wydawnictwa z tej okazji Marszałek umieścił odręczny wpis:

„Nauczyciel i dzieci stworzą szkołę. Dzieci bez nauczycieli, nauczyciele bez dzieci nie tworzą szkoły. Razem muszą pracować, razem biedować i razem śmiać się wesoło. J. Piłsudski” (Archiwum Zarządu Głównego ZNP w Warszawie).

1935 r. (12 maja) – śmierć Józefa Piłsudskiego i udział kierownictwa ZNP w uroczystościach pogrzebowych i żałobnych. Zarząd Główny podejmuje uchwałę o upamiętnieniu Marszałka, powstają okolicznościowe wydawnictwa związkowe, zbiórka na kopiec Józefa Piłsudskiego, związkowcy uczestniczą w jego budowie.

1937 r. (październik) – nadanie honorowego członkostwa Związku Nauczycielstwa Polskiego Aleksandrze Piłsudskiej, żonie Marszałka.

Opracował dr Piotr Wierzbicki, ZNP Kraków-Śródmieście

Pierwsze spotkanie kierownictwa ZNP z ministrem edukacji Przemysławem Czarnkiem odbyło się 9 listopada br. Wzięli w nim udział Sławomir Broniarz, prezes ZNP oraz wiceprezesi ZG ZNP Krzysztof Baszczyński i Grzegorz Gruchlik. Związek domagał się spotkania z ministrem edukacji, ponieważ narastające problemy oświaty wymagają pilnych rozstrzygnięć.
Kolejne spotkanie z szefem MEiN odbędzie się 30 listopada br.
W trakcie dzisiejszego spotkania Związek przekazał szefowi MEiN listę rekomendacji i postulatów m.in. płacowych i emerytalnych.
– Było to robocze spotkanie, rzeczowe. Było bardzo dużo tematów od płac, podstawę programową po sprawy emerytalne. Jaki będzie efekt tych rozmów pokażą kolejne spotkania. Najbliższe zaplanowane jest na 30 listopada br. To będzie rozmowa o płacach nauczycieli w kontekście 2023 roku oraz o możliwości powrotu do pracy nauczycieli przebywających na świadczeniu kompensacyjnym. Dzisiaj każdy przedstawił swoje racje. Związek nie odstępuje od kwestii, które są dla nas ważne – komentował tuż po spotkaniu prezes ZNP Sławomir Broniarz.
VIDEO z komentarzem po spotkaniu znajduje się na Facebookowym profilu ZNP:

https://www.facebook.com/znpedupl/videos/1787940434907666/

Podczas dzisiejszego spotkania prezes ZNP wyjaśnił także, że od początku w posiedzeniach i pracach Zespołu ds. statusu zawodowego nauczycieli – od czasu jego powołania przez minister Annę Zalewską – bierze udział wiceprezes ZG ZNP Krzysztof Baszczyński wraz z grupą związkowców – ekspertów wyłonioną przez Prezydium ZG ZNP.

Szczegółowe propozycje, rekomendacje i uwagi Związku Nauczycielstwa Polskiego złożone w formie pisemnej 9.11.2022:
1) rekomendacje Miasteczka edukacyjnego
2) postulaty płacowe ZNP:
>> realne poprawienie sytuacji materialnej nauczycieli poprzez powiązanie systemu wynagradzania nauczycieli ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce narodowej oraz procedowanie obywatelskiego projektu ustawy ZNP w tej sprawie (znajdującego się w Sejmie RP);
>> finansowanie wynagrodzenia nauczycieli z budżetu państwa i procedowanie obywatelskiego projektu ZNP w tej sprawie, który jest w Sejmie;
>> wzrost wynagrodzeń pracowników niebędących nauczycielami;
>> wzrost wynagrodzeń nauczycieli na poziomie co najmniej 20 proc.;

3) negatywne stanowisko ZNP wobec projektu budżetu na oświatę.
Wysokość przyszłorocznej subwencji oświatowej nie zabezpiecza prawidłowej realizacji zadań edukacyjnych przez samorządy, a planowane nakłady na część oświatową nie spełniają postulatu ZNP dotyczącego co najmniej 20-procentowego wzrostu wynagrodzeń. Związek negatywnie opiniuje także zaproponowaną wysokość kwoty bazowej dla nauczycieli – 3981,55 zł. I występuje o jej zwiększenie do wysokości 4334,30 zł, to oznacza wzrost o 22,5 proc., co automatycznie zwiększy średnie stawki wynagrodzenia nauczycieli od stycznia 2023 r.

4) wnioski z raportu „Wynagrodzenia polskich nauczycieli”, przygotowanego przez ZNP we współpracy z Fundacją Naukową Evidence Institute.
Z raportu wynika, że stawki wynagrodzeń proponowane przez MEiN nie zatrzymają znaczącego spadku realnych płac nauczycieli. I tak np. utrzymanie wynagrodzeń w 2023 r. jedynie na poziomie tych po podwyżce z maja 2022 r. sprawiłoby, że w przyszłym roku wynagrodzenia nauczycieli byłyby realnie – po uwzględnieniu inflacji – o 10-12 proc. niższe niż w 2022.
Gdyby natomiast rząd przyjął propozycję ZNP podwyższenia pensji nauczycieli o 20 proc., to wówczas realny wzrost kształtowałby się w przedziale od 5 do 8 proc. Podwyżki na niższym poziomie spowodują spadek (!) realnych pensji nauczycielskich i zapewne pogłębią się także różnice w zarobkach nauczycieli oraz osób o podobnych kwalifikacjach pracujących w innych zawodach.
W raporcie wykazano, że wynagrodzenie początkujących nauczycieli w Polsce należy do najniższych w krajach Unii Europejskiej, jeśli chodzi o nauczycieli znajdujących się na początku kariery zawodowej. Porównania dokonano z uwzględnieniem siły nabywczej wynagrodzeń w poszczególnych krajach.
Wnioski są jednoznaczne – czynnik finansowy nie jest zachętą do pozostania w zawodzie, a wręcz skłania pedagogów do poszukiwania pracy poza oświatą. Znaczący spadek siły nabywczej pensji nauczycielskich, w związku z rosnącą inflacją, dodatkowo nasilił zjawisko odchodzenia nauczycieli z zawodu. Maleje również zainteresowanie młodych osób pracą w szkole, co ma związek z relatywnie niskimi płacami oraz atmosferą wokół zawodu nauczyciela.
5) sprawy emerytalne;
6) propozycja nowelizacji – Karty Nauczyciela w obszarze oceny pracy nauczycieli (zmiana delegacji ustawowej – wykreślenie kryteriów dokonywania oceny).

Kolejnym istotnym dla ZNP tematem są zagrożenia związane z nowelizacją ustawy – Prawo oświatowe, zwaną lex Czarnek 2.0. Związek ostrzega, że wejście w życie zapisów zawartych w tej nowelizacji doprowadzi do:
1) zmiany ustroju polskiego systemu oświaty i przywrócenia centralnego zarządzania oświatą, a także stopniowego pozbawiania szkół autonomii;
2) zatrudniania w publicznych przedszkolach osób niebędących nauczycielami do prowadzenia wszystkich zajęć, a nie jak dotychczas zajęć rozwijających zainteresowania, a tym samym do likwidacji Karty Nauczyciela w tych placówkach i zatrudniania na podstawie Kodeksu pracy;
3) zawieszania nauczycieli pełniących funkcję dyrektora szkoły – bez złożenia wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego w sprawach „związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa uczniów”
4) urzędowej kontroli działalności stowarzyszeń i innych organizacji w szkołach, a także – sformalizowania procedur, co spowoduje nie tylko ograniczenie wspierania systemu oświaty przez te podmioty, ale wręcz zablokuje ich działalność w szkole. W praktyce negatywna opinia kuratora oświaty oznaczać będzie zakaz prowadzenia działalności w szkole przez daną organizację, nawet w sytuacji, gdy program zajęć zostanie pozytywnie zaopiniowany przez radę szkoły i radę rodziców. Oznacza to, że opinia rady szkoły i rady rodziców stanie się opinią bezskuteczną i bezprzedmiotową, co stanowi ograniczenie dotychczasowych kompetencji tych organów.

Uwaga!- Biletów brak!

4 listopada 2022 roku Sejm przyjął nowelizację ustawy – Prawo oświatowe, czyli tzw. lex Czarnek 2.0. Ustawę poparło 230 posłów, 220 było przeciw, a 4 wstrzymało się od głosu. Przeciwko lex Czarnek głosował minister sprawiedliwości. Teraz lex Czarnek trafi do Senatu.

Opozycja zgłosiła kilkadziesiąt poprawek do projektu, które zostały jednak przez większość PiS odrzucone. Podobnie stało się z wnioskiem opozycji o odrzucenie projektu ustawy w całości.
Mirosław Kozik, młody nauczyciel z ZNP Oddział Pszczyna i przewodniczący Klubu Młodego Nauczyciela Okręgu Śląskiego ZNP przygotował petycję online do prezydenta ws. zawetowania lex Czarnek.

Według autora petycji „krytyczne głosy ekspertów, środowisk edukacyjnych, uczniów, nauczycieli, rodziców, samorządowców stanowią podstawę demokratycznych społeczności, aby żądać weta tej ustawy przez Prezydenta RP”.

„ (…)Jeżeli nie dojdzie do prezydenckiego weta, ustawa “Lex Czarnek 2.0″ wprowadzi:

– szkołę całkowicie sparaliżowaną biurokratycznymi decyzjami kuratora

– szkołę godzącą w swobody obywatelskie, otwartość i tolerancję

– szkołę, w której kreatywność, pomysły i możliwości uzależnione zostaną od urzędniczego podpisu”- ocenia autor petycji. Wg niego, lex Czarnek „doszczętnie sparaliżuje polską szkołę”.

LINK DO PETYCJI ✍️ /należy go skopiować i otworzyć w innym oknie/

https://www.petycjeonline.com/lex_czarnek_20_-_petycja_do_prezydenta_rp_andrzeja_dudy_w_sprawie_weta?fbclid=IwAR1YuxC8Jm–58f-z6lW8DcL3DCbziet7E98ykIFQE8_td6jc4L9ucHCyXc

4 listopada 2022 roku Sejm przyjął nowelizację ustawy – Prawo oświatowe, czyli tzw. lex Czarnek 2.0. Ustawę poparło 230 posłów, 220 było przeciw, a 4 wstrzymało się od głosu. Przeciwko lex Czarnek głosował minister sprawiedliwości. Teraz lex Czarnek trafi do Senatu.

Zdaniem ZNP wejście w życie zapisów zawartych w tym projekcie doprowadzi do:

1) zmiany ustroju polskiego systemu oświaty i przywrócenie centralnego zarządzania oświatą (powrót do rozwiązań przed przekazaniem prowadzenia oświaty samorządowi terytorialnemu), a także stopniowego pozbawiania szkół autonomii;

2) zatrudniania w publicznych przedszkolach osób niebędących nauczycielami do prowadzenia wszystkich zajęć, a nie jak dotychczas wyłącznie zajęć rozwijających zainteresowania, a tym samym do likwidacji Karty Nauczyciela w tych placówkach i zatrudniania na podstawie Kodeksu pracy;

3) zawieszania nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa uczniów (wniosek złożony w tej sprawie przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest wiążący dla organu prowadzącego szkołę) – proponowany zapis budzi poważne zastrzeżenia odnośnie rzeczywistych intencji projektodawcy; podobne wątpliwości rodzą się w kontekście zmiany dotyczącej dokonywania oceny pracy dyrektora – ostateczna decyzja w sprawie ustalenia jego oceny pracy należy do nadzoru pedagogicznego;

4) urzędowej kontroli działalności stowarzyszeń i innych organizacji, a także sformalizowania procedur, co spowoduje nie tylko ograniczenie wspierania systemu oświaty przez te podmioty – w praktyce negatywna opinia kuratora oświaty oznacza zakaz prowadzenia działalności w szkole przez daną organizację, nawet w sytuacji gdy program zajęć zostanie pozytywnie zaopiniowany przez radę szkoły i radę rodziców; opinia rady szkoły i rady rodziców stanie się opinią bezskuteczną i bezprzedmiotową, co stanowi ograniczenie dotychczasowych kompetencji tych organów.

ZNP będzie zabiegał również o likwidację tzw. godziny czarnkowej.